Doğalgaz Tesisatı
Evlerde Doğalgaz Tesisatı: Bilmeniz Gerekenler
Evlerde doğalgaz tesisatı, ısınma ve sıcak su gibi ihtiyaçlarımızı karşılayan, konforlu bir yaşam sunan önemli bir sistemdir. Ancak doğru ve güvenli bir şekilde kurulması, bakımı ve kullanılması hayati önem taşır. İşte evlerde doğalgaz tesisatı hakkında bilmeniz gereken temel bilgiler:
Doğalgaz Tesisatı Nedir?
Doğalgaz tesisatı, şehir şebekesinden gelen doğalgazın, evin içine güvenli bir şekilde taşınarak kombi, şofben, ocak gibi cihazlara ulaşmasını sağlayan boru hatları, vanalar ve güvenlik ekipmanlarından oluşan bir sistemdir. Bu sistemin kurulumu ve bakımı, ilgili yönetmeliklere ve standartlara uygun olarak, yetkili firmalar tarafından yapılmalıdır.
Kalorifer Tesisatı
Kalorifer Tesisatının Avantajları
Konforlu Isınma: Mekanlarda homojen ve sürekli bir ısı sağlar.
Verimlilik: Doğru projelendirilmiş ve bakımı yapılmış bir sistemle yüksek verimlilik elde edilebilir.
Estetik: Radyatörler veya yerden ısıtma, mekanın estetiğini bozmadan ısıtma sağlar.
Kontrol İmkanı: Termostatlar ve termostatik vanalar sayesinde her odanın sıcaklığı ayrı ayrı ayarlanabilir, bu da enerji tasarrufu sağlar.
Kalorifer Tesisatı Kurulumu ve Bakımı
Yetkili Firmalar: Kalorifer tesisatı kurulumu ve tadilatı, uzman ve yetkili tesisatçılar tarafından yapılmalıdır. Yanlış uygulamalar verimsizliğe veya arızalara yol açabilir.
Doğru Projelendirme: Binanın ısı ihtiyacına, oda büyüklüklerine ve yalıtımına uygun doğru radyatör seçimi ve boru çaplarının belirlenmesi önemlidir.
Periyodik Bakım: Kombi/kazan ve tesisatın yıllık bakımları, sistemin verimli ve güvenli çalışması için hayati önem taşır. Petek temizliği gibi işlemler de ısınma performansını artırır.
Hava Alma: Radyatörlerde biriken havayı düzenli olarak almak, ısınma verimini artırır.
Basınç Kontrolü: Kombi veya kazanın su basıncını düzenli olarak kontrol etmek ve eksikse su eklemek gerekir.
Kalorifer tesisatı, modern yaşamın vazgeçilmez bir parçasıdır. Doğru kurulum, düzenli bakım ve bilinçli kullanım ile uzun yıllar boyunca konforlu ve güvenli bir şekilde ısınmanızı sağlar.
Sıhhi Tesisat
Sıhhi tesisat, binalarda temiz suyun kaynağından alınıp kullanım noktalarına ulaştırılması, kullanılmış (atık) suyun ise sağlıklı ve hijyenik bir şekilde bina dışına ve kanalizasyon sistemine tahliye edilmesini sağlayan tüm sistemin genel adıdır. Bir binanın temel altyapılarından biri olup, insan sağlığı ve çevre temizliği için hayati öneme sahiptir.
Sıhhi Tesisatın Önemi ve Güvenliği
Sağlık ve Hijyen: Temiz suya erişim ve atık suyun sağlıklı tahliyesi, bulaşıcı hastalıkların yayılmasını önler ve hijyenik yaşam alanları sağlar.
Yapısal Bütünlük: Doğru tasarlanmış ve monte edilmiş tesisat, su sızıntılarını önleyerek bina yapısına zarar gelmesini engeller.
Konfor: Kesintisiz ve yeterli su akışı, günlük yaşam konforunu artırır.
Çevresel Etki: Atık suyun doğru yönetimi, çevre kirliliğini önler ve su kaynaklarının korunmasına yardımcı olur.
Kurulum ve Bakım
Uzman Eller: Sıhhi tesisat işleri mutlaka uzman ve yetkili tesisatçılar tarafından yapılmalıdır. Yanlış montaj veya malzeme seçimi ciddi sorunlara yol açabilir (su sızıntıları, koku problemleri, tıkanıklıklar, düşük su basıncı vb.).
Malzeme Kalitesi: Kullanılan boru, ek parça ve armatürlerin kaliteli ve standartlara uygun olması, tesisatın ömrünü ve güvenilirliğini artırır.
Periyodik Bakım: Tesisat sisteminin düzenli olarak kontrol edilmesi, musluk ve rezervuar gibi armatürlerin kaçaklarının giderilmesi, giderlerin temizlenmesi gibi bakımlar olası arızaları önler ve sistemin verimli çalışmasını sağlar.
Kış Tedbirleri: Donma riskine karşı, özellikle kullanılmayan evlerde su sayacı ve tesisatın donmaya karşı korunması önemlidir.
Kombi Montajı
Kombi montajı, doğalgaz tesisatının önemli bir parçası olup, güvenli, verimli ve yasalara uygun bir ısınma sağlamak için büyük bir titizlik ve uzmanlık gerektirir. Yanlış yapılan bir montaj hem can güvenliği riski taşır hem de kombinin verimsiz çalışmasına ve arızalanmasına neden olabilir.
Kombi Montaj Süreci ve Aşamaları
Kombi montajı genellikle aşağıdaki adımları içerir:
- Doğalgaz Projelendirmesi ve Onayı:
- İlk adım, evin ısı ihtiyacına ve kombinin kapasitesine uygun bir doğalgaz tesisatı projesinin çizilmesidir.
- Bu proje, yerel gaz dağıtım şirketi (örn: IGDAŞ, AKSA, BAŞKENTGAZ vb.) tarafından onaylanmak zorundadır. Yetkili mühendisler tarafından hazırlanan bu proje, kombinin yeri, gaz hattının geçiş güzergahı, baca bağlantısı ve havalandırma menfezleri gibi detayları içerir.
- Onay alınmadan montaj ve gaz açımı yapılamaz.
- Kombi Yerinin Belirlenmesi:
- Kombi montaj yeri, gaz dağıtım şirketinin yönetmeliklerine ve güvenlik standartlarına uygun olmalıdır.
- Genellikle balkon, mutfak veya özel kombi odaları tercih edilir.
- Montaj İşlemleri:
- Askı Elemanlarının Montajı: Kombinin duvara güvenli bir şekilde asılacağı askı elemanları, belirlenen yüksekliğe ve terazisinde monte edilir.
- Kombi Asma: Kombi, askı elemanlarına dikkatlice yerleştirilir.
- Su Tesisatı Bağlantıları: Kalorifer gidiş-dönüş, soğuk su girişi ve sıcak su çıkışı bağlantıları yapılır. Bu bağlantılar için genellikle kombi montaj seti kullanılır ve sızdırmazlık contaları ile rakorlar doğru şekilde sıkılır.
- Doğalgaz Bağlantısı: Kombinin doğalgaz girişine, gaz dağıtım şirketinin onayladığı projeye uygun olarak esnek boru veya paslanmaz çelik boru ile bağlantı yapılır. Bu bağlantı son derece hassas olup, gaz kaçağı kontrolü mutlaka yapılmalıdır.
- Baca Bağlantısı: Kombinin tipine göre baca bağlantısı yapılır.
- Hermetik Kombiler: Özel hermetik baca setleri ile dışarıya doğrudan bağlantı yapılır. Bu bacalar hem yanma havasını dışarıdan alır hem de atık gazları dışarı atar. Baca eğiminin doğru olması yoğuşma suyunun dışarı akması için önemlidir.
- Yoğuşmalı Kombiler: Hermetik kombilere benzer baca bağlantısı yapılır ancak ek olarak yoğuşma suyunun tahliyesi için bir gider bağlantısı (genellikle lavabo giderine veya balkondaki bir gidere) yapılır.
- Elektrik Bağlantısı: Kombi, topraklı bir prize uygun şekilde bağlanır. Elektriksel güvenlik için gerekli tedbirler alınır.
- Oda Termostatı ve Dış Ortam Sensörü (Opsiyonel): Eğer kullanılacaksa, oda termostatının bağlantıları yapılır. Dış ortam sensörü de kombinin verimli çalışması için önemlidir.
- Tesisat Doldurma ve Hava Alma:
- Tesisat, su ile doldurulur ve kombi üzerinden veya radyatörler üzerinden havası alınır. Sistemdeki hava tamamen boşaltılmadığında ısınma problemleri yaşanabilir.
- Kombinin su basıncı kontrol edilir ve ideal seviyeye (genellikle 1.5 – 2.0 bar) getirilir.
- Gaz Dağıtım Şirketi Kontrolü ve Gaz Açımı:
- Tüm montaj işlemleri tamamlandıktan sonra, gaz dağıtım şirketinin yetkili teknisyenleri gelerek tesisatı ve kombi montajını kontrol eder.
- Projenin uygunluğu, sızdırmazlık testleri ve güvenlik standartlarına uyum denetlenir.
- Onay verilirse gaz açılır ve kombi devreye alınır.
- Yetkili Servis Devreye Alma:
- Gaz açıldıktan sonra, kombinin yetkili servisi çağrılarak cihazın ilk çalıştırması ve garanti başlangıcı yapılır. Yetkili servis, kombinin doğru çalıştığını kontrol eder, kullanıcıya cihazın kullanımı hakkında bilgi verir ve garanti belgesini onaylar.
- Güvenlik ve Önemli Notlar
- Yetkili Firma ve Sertifika: Kombi montajı ve doğalgaz tesisatı işleri kesinlikle gaz dağıtım şirketinden yetki almış, sertifikalı ve uzman firmalar tarafından yapılmalıdır. Kendiniz yapmaya veya yetkisiz kişilere yaptırmaya çalışmak hayati riskler taşır.
- Proje Onayı: Proje onayı alınmadan yapılan hiçbir tesisat işlemi yasal değildir ve gaz açımı yapılmaz.
- Havalandırma: Ortamın havalandırılması için gerekli menfezlerin kesinlikle kapatılmaması gerekir. Bu, can güvenliği açısından en önemli unsurlardan biridir.
- Gaz Kaçağı: Montaj sırasında veya sonrasında olası gaz kaçaklarına karşı sabun köpüğü gibi yöntemlerle kontrol yapılmalı, en ufak bir şüphede gaz dağıtım şirketinin acil hattı aranmalıdır.
- Bakım: Kombinin ve tesisatın yıllık periyodik bakımları yetkili servisler tarafından düzenli olarak yapılmalıdır.
- Kombi montajı, ısınma konforunuz ve güvenliğiniz için ihmal edilmemesi gereken kritik bir süreçtir. Doğru adımlarla ve uzman kişilerce yapıldığında uzun yıllar sorunsuz bir şekilde ısınma sağlar.
Radyatör Montajı
Radyatör Montajı Hakkında Bilgi
Radyatörler (petekler), kalorifer tesisatının odaları ısıtan en önemli parçalarıdır. Doğru bir radyatör montajı, ısınma verimliliğini artırır, enerji tasarrufu sağlar ve sistemin sorunsuz çalışmasına katkıda bulunur.
Radyatör Montajının Önemi
Isı Verimliliği: Radyatörün doğru konumlandırılması ve bağlanması, ısının odaya homojen ve etkin bir şekilde yayılmasını sağlar.
Enerji Tasarrufu: Yüksek verimli bir montaj, kombinin daha az çalışarak aynı ısıyı sağlamasına yardımcı olur.
Estetik Görünüm: Estetik ve düzgün monte edilmiş radyatörler, mekanın genel görünümünü olumlu etkiler.
Uzun Ömürlü Kullanım: Doğru montaj, radyatörün ve tesisatın uzun ömürlü olmasını sağlar, olası kaçak ve arızaları minimize eder.Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Noktalar
Uzman Yardımı: Radyatör montajı ve kalorifer tesisatı işleri, tecrübeli ve yetkili tesisatçılar tarafından yapılmalıdır. Yanlış yapılan bir montaj, verimsizlik, su kaçakları ve daha büyük problemlere yol açabilir.
Malzeme Kalitesi: Kullanılacak radyatör, vana, boru ve bağlantı elemanlarının kaliteli ve standartlara uygun olması, tesisatın ömrünü uzatır.
Oda Termostatı ve Termostatik Vanalar: Enerji tasarrufu ve konfor için oda termostatı ve radyatörlerde termostatik vanaların kullanılması şiddetle tavsiye edilir.
Radyatör Bakımı: Radyatörlerin düzenli olarak temizlenmesi ve içinde biriken tortuların (çamurlaşma) petek temizliği ile giderilmesi, ısınma verimini önemli ölçüde artırır.
Doğru monte edilmiş radyatörler, evinizin sıcaklığını ve konforunu maksimum seviyeye çıkarırken, aynı zamanda enerji maliyetlerinizi de düşürmenize yardımcı olur.
Ana Kolon Bina Tesaisatı
Doğalgaz ana kolon bina tesisatı, şehir şebekesinden binalara doğalgazın güvenli ve düzenli bir şekilde dağıtımını sağlayan, binanın dışından daire kapılarına kadar uzanan boru ve ekipman sistemidir. Bu tesisat, can ve mal güvenliği açısından büyük önem taşır ve kurulumu ile bakımı yasal düzenlemelerle sıkı bir şekilde kontrol edilir.
Doğalgaz Ana Kolon Tesisatının Amacı
Ana kolon tesisatının temel amacı, cadde veya sokaktan gelen doğalgazı, bina içindeki her bir daireye veya iş yerine güvenli bir şekilde ulaştırmak ve bu dağıtım sırasında basıncı düzenlemek, gaz akışını kontrol etmek ve olası tehlikelere karşı koruma sağlamaktır.Kurulum ve Güvenlik Standartları
Doğalgaz ana kolon tesisatı kurulumu, onarımı ve tadilatı, son derece kritik bir konudur ve mutlaka yetkili ve lisanslı firmalar (gaz dağıtım şirketinden sertifika almış mühendislik firmaları) tarafından yapılmalıdır. Bu süreçte uyulması gereken başlıca güvenlik standartları ve uygulamalar şunlardır:
Projelendirme ve Onay: Tesisat kurulmadan önce, gaz dağıtım şirketinin (örneğin İGDAŞ, Aksagaz vb.) belirlediği standartlara uygun olarak detaylı bir proje çizilir ve bu proje gaz dağıtım şirketi tarafından onaylanır. Projede boru çapları, güzergahlar, vana ve sayaç yerleşimleri gibi tüm detaylar bulunur.
Malzeme Kalitesi: Tesisatta kullanılan tüm boru, vana, sayaç ve diğer bağlantı elemanlarının Türk Standartları Enstitüsü (TSE) ve uluslararası geçerli standartlara uygun, dayanıklı ve kaliteli malzemelerden seçilmesi zorunludur.
Sızdırmazlık Testleri: Tesisatın montajı tamamlandıktan sonra, yüksek basınçlı hava veya inert gaz kullanılarak sızdırmazlık testleri yapılır. Bu testler, boru hatlarında ve bağlantı noktalarında gaz kaçağı olmadığından emin olmak için hayati öneme sahiptir.
Topraklama: Tüm metal boru hatları ve ekipmanlar, statik elektriği veya olası elektrik kaçaklarını önlemek için standartlara uygun şekilde topraklanır.
Havalandırma: Sayaçların bulunduğu veya gaz hattının geçtiği kapalı alanlarda yeterli havalandırma sağlanması önemlidir.
Ulaşılabilirlik: Acil durumlarda müdahale edilebilmesi için vanaların ve sayaçların kolayca ulaşılabilir yerlere monte edilmesi gerekir.
Periyodik Kontroller: Doğalgaz tesisatlarının belirli periyotlarla (gaz dağıtım şirketinin belirlediği sıklıkta) kontrolleri ve bakımları yapılmalıdır. Bu kontroller, sistemin güvenli ve verimli bir şekilde çalıştığından emin olmak için gereklidir.
Kazan Sistemleri
Doğalgaz, günümüzde ısınma ve endüstriyel prosesler için en yaygın ve verimli yakıtlardan biridir. Bu alanda kullanılan kazan sistemleri, doğalgazı yakarak suyu ısıtan ve elde edilen ısıyla merkezi ısıtma, sıcak su temini veya endüstriyel buhar/kızgın yağ üretimi sağlayan önemli ekipmanlardır. Kombilerden farklı olarak, doğalgaz kazanları genellikle daha büyük binaların (apartmanlar, siteler, hastaneler, okullar) veya sanayi tesislerinin ısıtma ihtiyaçlarını karşılamak üzere tasarlanmıştır.
Doğalgaz Kazan Sistemlerinin Avantajları
Verimlilik: Özellikle yoğuşmalı kazanlar yüksek verimlilik sunarak enerji maliyetlerini düşürür.
Temiz Yakıt: Doğalgaz, diğer fosil yakıtlara göre daha temiz yanar, daha az karbon emisyonu ve hava kirletici madde üretir.
Kullanım Kolaylığı: Otomatik besleme ve yanma kontrol sistemleri sayesinde kullanımı ve bakımı pratiktir.
Çevre Dostu: Düşük emisyon değerleri sayesinde çevreye verilen zararı minimize eder.
Güvenilirlik: Doğru kurulum ve düzenli bakımla uzun ömürlü ve güvenli bir çalışma sağlarlar.
Kurulum ve Bakım Önemleri
Yetkili Firmalar: Doğalgaz kazan sistemlerinin projelendirilmesi, kurulumu ve devreye alınması mutlaka gaz dağıtım şirketinden yetki almış, tecrübeli mühendislik firmaları tarafından yapılmalıdır.
Proje Onayı: Her kazan sistemi kurulumu öncesinde, ilgili gaz dağıtım kurumunun (İGDAŞ, Aksagaz vb.) onayladığı bir proje gereklidir.
Periyodik Bakım: Kazanların ve brülörlerinin yıllık periyodik bakımları, yetkili servisler tarafından düzenli olarak yapılmalıdır. Bu bakımlar, kazanın verimli ve güvenli çalışmasını sağlar, olası arızaları önler ve yakıt tüketimini optimize eder.
Baca Kontrolü: Bacaların düzenli olarak temizlenmesi ve çekiş kontrollerinin yapılması, güvenli bir yanma için hayati önem taşır. Özellikle yoğuşmalı kazanlarda yoğuşma suyu drenajının açık ve sorunsuz çalışır durumda olması kritik öneme sahiptir.
Su Şartlandırma: Kazan sistemindeki suyun kalitesi, kazan ömrü ve verimliliği için önemlidir. Gerekli durumlarda su şartlandırma (kireç önleyici, korozyon önleyici) uygulamaları yapılmalıdır.
Doğalgaz kazan sistemleri, büyük hacimli ısıtma ihtiyaçları için modern, verimli ve güvenli çözümler sunar. Ancak, doğru kurulum, düzenli bakım ve güvenlik standartlarına uyum, sistemin sorunsuz ve uzun ömürlü çalışması için olmazsa olmazdır.
Isı Pompası
Doğalgaz ısı pompaları, elektrikli ısı pompalarına alternatif olarak geliştirilmiş, doğalgazı enerji kaynağı olarak kullanarak ısıtma ve soğutma yapabilen sistemlerdir. Özellikle yüksek enerji verimliliği ve düşük işletme maliyetleri ile dikkat çekerler. Klasik kombi sistemlerinden farklı olarak, sadece ısıtma değil, aynı zamanda soğutma imkanı da sunmaları önemli bir avantajdır.
Doğalgaz Isı Pompalarının Avantajları
Yüksek Enerji Verimliliği: Özellikle yoğuşmalı kazanlara kıyasla daha yüksek verimlilik sunarlar. Elektrikli ısı pompaları gibi, bir birim enerji ile birden fazla birim ısı veya soğuk üretebilirler (COP/EER değerleri 1’den büyüktür).
Düşük İşletme Maliyetleri: Doğalgazın elektrik enerjisine göre genellikle daha uygun maliyetli olması, işletme giderlerini düşürür.
Hem Isıtma Hem Soğutma: Tek bir sistemle hem kışın ısıtma hem de yazın soğutma ihtiyacını karşılayabilirler. Bu, ayrı ısıtma ve soğutma sistemleri kurma ihtiyacını ortadan kaldırır.
Düşük Elektrik Tüketimi: Özellikle gaz motorlu sistemlerde elektrik tüketimi sadece kontrol paneli ve bazı yardımcı ekipmanlar için gerekli olup, kompresör doğalgazla çalıştığı için elektrik şebekesine bağımlılıkları daha azdır. Elektrik altyapısı yetersiz olan yerlerde avantajlı olabilir.
Geniş Çalışma Aralığı: Dış ortam sıcaklıkları çok düşük seviyelere inse bile yüksek performansla çalışmaya devam edebilirler.
Çevre Dostu (Dolaylı Etki): Doğrudan elektrik üretimi kaynaklı karbon emisyonlarını azaltır.
Kullanım Alanları
Doğalgaz ısı pompaları, geniş bir kullanım yelpazesine sahiptir:
Büyük Konut Binaları: Apartmanlar, toplu konut siteleri.
Ticari Binalar: Ofisler, oteller, alışveriş merkezleri, hastaneler, okullar, restoranlar.
Endüstriyel Tesisler: Belirli proseslerde ısıtma ve soğutma ihtiyacı olan yerler.
Spor Salonları ve Yüzme Havuzları: Hem ısıtma hem de nem alma veya su ısıtma ihtiyaçları için.
Kurulum ve Bakım
Uzmanlık Gerekliliği: Doğalgaz ısı pompaları karmaşık sistemler olduğu için, projelendirme, kurulum ve devreye alma işlemleri mutlaka konusunda uzman, yetkili mühendislik firmaları ve teknisyenler tarafından yapılmalıdır. Gaz dağıtım şirketinin ilgili yönetmeliklerine uyulması zorunludur.
Periyodik Bakım: Sistemlerin verimli ve güvenli çalışması için düzenli (yıllık) periyodik bakımları yaptırılmalıdır. Bu bakımlar, gaz motorunun veya absorpsiyon ünitesinin kontrolünü, soğutucu akışkan seviyelerinin denetlenmesini ve genel sistem performansının optimize edilmesini içerir.
Boru Tesisatı: Hem doğalgaz hem de soğutucu akışkan boru tesisatlarının doğru ve sızdırmaz bir şekilde yapılması hayati öneme sahiptir.
Doğalgaz ısı pompaları, enerji verimliliği ve çok yönlülüğü sayesinde geleceğin ısıtma ve soğutma çözümleri arasında önemli bir yer tutmaktadır. Özellikle büyük ölçekli binalar için hem ekonomik hem de çevresel faydalar sunabilirler.